Cerebrospinale vloeistof (CSF) is de heldere vloeistof die de hersenen en het ruggenmerg omgeeft. Het bevindt zich in de hersenvliezen, specifiek tussen de pia mater (die het centrale zenuwstelsel bedekt) en de arachnoidea (die de binnenkant van de dura mater bekleedt), oftewel in de subarachnoïdale ruimte. Het beschermt de hersenen en het ruggenmerg tegen verwondingen door bewegingen en schokken te absorberen die deze zouden kunnen beschadigen, en dient ook als een systeem voor de levering van voedingsstoffen en de afvoer van afvalstoffen voor de hersenen. Cerebrospinale vloeistof wordt continu geproduceerd in gebieden van de hersenen die de laterale ventrikels worden genoemd en meer specifiek door de choroïde plexus en wordt in de bloedbaan opgenomen.

De samenstelling van de cerebrospinale vloeistof wordt verondersteld de fysiopathologische toestand van de hersenen weer te geven: ontsteking, infectie, aanwezigheid van farmacologische moleculen, enz. Een kleine hoeveelheid cerebrospinale vloeistof wordt verzameld tijdens een medische procedure die een lumbale punctie wordt genoemd, in de onderrug, tussen de 4e en 5e lendenwervel. Het wordt op dit niveau gedaan om het ruggenmerg hogerop niet te beïnvloeden.